Υπνική άπνοια
Πώς κοιμήθηκες χθες βράδυ;
Ο ύπνος είναι ένα πολύπλοκο θέμα που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους, με σημαντικό αντίκτυπο στην υγεία.
Η Άπνοια είναι μια σοβαρή ιατρική κατάσταση που επηρεάζει μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, που συχνά μένει χωρίς διάγνωση.
Τί είναι η Υπνική Άπνοια;
Είναι μία διαταραχή κατά την οποία η αναπνοή διακόπτεται -επανειλημμένα- κατά την διάρκεια του ύπνου, από μερικά δευτερόλεπτα ως λεπτά. Υπάρχουν 3 κύριοι τύποι Άπνοιας:
- Αποφρακτική (OSA ): Οι μύες στο πίσω μέρος του λαιμού χαλαρώνουν υπερβολικά, οδηγώντας σε απόφραξη της αναπνευστικής οδού.
- Κεντρική (CSA): Ο εγκέφαλος δεν στέλνει σωστά σήματα.
- Σύνθετη: Ένας συνδυασμός αποφρακτικής και κεντρικής.
Κατά το Απνικό επεισόδιο , οι αεραγωγοί κλείνουν μερικώς ή εντελώς. Η ροή του αέρα προς τους πνεύμονες εμποδίζεται και το επίπεδο του οξυγόνου στο αίμα μειώνεται. Αυτό μπορεί να προκαλέσει στον οργανισμό μακροχρόνιες επιπλοκές όπως:
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Υπερφόρτωση καρδιαγγειακού συστήματος
- Αρρυθμίες
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Διαβήτης τύπου 2
- Φλεγμονές και ενδοκρινολογικές διαταραχές
-
Άσθμα
- Μεταβολικό σύνδρομο - Αύξηση βάρους
- Παλινδρόμηση οξύτητας στομάχου
- Θολή σκέψη - Υπνηλία - Απώλεια μνήμης και συγκέντρωσης
- Κατάθλιψη – αγχώδης καταστάσεις
Συμπτώματα που μας προβληματίζουν!
- Ροχαλητό και ανήσυχος ύπνος με διακοπτόμενη αναπνοή
- Συχνή Νυχτερινή ούρηση
- Νυχτερινή εφίδρωση
- Υπνηλία - Κόπωση - Μειωμένη συγκέντρωση
- Πρωινοί Πονοκέφαλοι και Ξηροστομία - Πονόλαιμος
- Ευερεθιστότητα και Αλλαγές στη διάθεση
- Αυξημένη Αρτηριακή Πίεση που δεν βελτιώνεται με φαρμακευτική αγωγή
Διάγνωση
Η διάγνωση ξεκινά με τη λήψη ιστορικού υγείας και κλινική εξέταση (ανατομία στοματο-ρινικής κοιλότητας/λαιμού, υπέρταση, παχυσαρκία). Εφ’ όσων υπάρχουν αρχικές ενδείξεις, το επόμενο βήμα για πρώιμη διάγνωση είναι η Μελέτη ύπνου (σε κλινική ύπνου) ή κατ' οίκον -μέσω συσκευή παρακολούθησης (HSTs). Τα αποτελέσματα της μελέτης αξιολογούνται από πνευμονολόγο και υποδεικνύει χορήγηση ή όχι της συσκευής.
Κατά την Μελέτη παρακολουθούνται σωματικές λειτουργίες όπως:
- Αναπνευστική προσπάθεια
- Ροή αέρα (από μύτη και στόμα)
- Ροχαλητό
- Κορεσμός οξυγόνου (SpO2)
- Καρδιακός ρυθμός (ECG)
- Κίνηση Θώρακος - Κοιλίας
- Περιφερειακός αρτηριακός τόνος (PAT)
Τα δεδομένα που συλλέγονται υποδεικνύουν τη συχνότητα και τον τύπο των διακοπών αναπνοής (αποφρακτική ή κεντρική) καθώς και τη σοβαρότητα της διαταραχής.
Αντιμετώπιση
Μείωση του σωματικού βάρους: μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της υπνικής άπνοιας. Με την απώλεια βάρους η πίεση που ασκείται στους αεραγωγούς μειώνεται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ελάττωση των επεισοδίων άπνοιας και την βελτίωση της ποιότητας του ύπνου.
Χειρουργική επέμβαση: Σε σοβαρή υπνική άπνοια, μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση για την διόρθωση ανωμαλιών στους αεραγωγούς ή για την αφαίρεση ιστού που προκαλεί απόφραξη.
Συσκευή από του στόματος (Mandibular Advancement Device - MAD): Χρησιμοποιείται για την ήπια υπνική άπνοια και βοηθά στη σταθεροποίηση της κάτω γνάθου και της γλώσσας, αποτρέποντας την απόφραξη της αναπνευστικής οδού.
Συσκευή CPAP : αποτελεί την βασική θεραπεία για την αντιμετώπιση άπνοιας. Το CPAP είναι συσκευή που παράγει αέρα σε συνεχή ροή και κατάλληλη πίεση, ώστε να διατηρεί ανοικτές τις αναπνευστικές οδούς κατά τον ύπνο.
Τα οφέλη χρήσης CPAP είναι πολλαπλά: ελαχιστοποίηση συμπτωμάτων, βελτίωση ποιότητας ύπνου, μείωση κινδύνων υγείας, γενικότερη ευεξία!
Σημεία προσοχής κατά την χρήση συσκευής CPAP
Επιλογή σωστής μάσκας:
Να ταιριάζει καλά στο πρόσωπό για να αποφεύγεται διαρροή αέρα με κατάλληλη επιλογή ανάμεσα σε :
Καθαρισμός και συντήρηση συσκευής και μάσκας CPAP:
- Φίλτρο: Αν είναι επαναχρησιμοποιούμενο, θα πρέπει να καθαρίζεται τακτικά σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή.
- Σωλήνας CPAP: πρέπει να καθαρίζεται τακτικά, τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα, με ζεστό νερό και ήπιο σαπούνι για την αφαίρεση συσσωρευμένων βακτηρίων. Συνιστάται αντικατάσταση του σωλήνα CPAP κάθε 6-12 μήνες, ή νωρίτερα αν υπάρχουν φθορές.
- Μάσκα CPAP: είναι σημαντικό να παρακολουθείτε την κατάσταση της μάσκας - αν παρατηρήσετε σημάδια φθοράς, όπως ρωγμές, φθαρμένα μέρη ή ανεπαρκή εφαρμογή, πρέπει να αντικατασταθεί άμεσα. Η μάσκα πρέπει να καθαρίζεται καθημερινά με ήπιο σαπούνι και ζεστό νερό, για να αποφεύγεται η συσσώρευση βακτηρίων και ρύπων. Ειδικά προϊόντα, βοηθούν στην παράταση της ζωής του εξοπλισμού, την ορθή λειτουργία και την αποφυγή λοιμώξεων.